arp : بیشترین کاربرد این دستور برای چک کردن ارتباط اتر­نت و آدرس های آی پی کارت شبکه هاست .

[root@pu]# arp

217.219.30.50 ether 00:0C:30:82:15:EC C eth0

217.219.30.52 ether 00:0C:30:82:15:EC C eth0

217.219.30.1 ether 00:0C:30:82:15:EC C eth0

217.219.30.60 ether 00:0C:30:82:15:EC C eth0

217.219.30.57 ether 00:0C:30:82:15:EC C eth0

df : مخفف display filesystem  هست و لیستی از فضای اشغال شده و فضای آزاد برروی فایل سیستم های mount  شده را نشان می­ دهد. پرکاربرد ترین نوع این دستور df –h هست h  از اول کلمه human readable  گرفته شده و لیستی مرتب تر و به اصطلاح قابل خوندن تر ارائه میده.

[root@pu]# df

Filesystem 1K-blocks Used Available Use% Mounted on

/dev/mapper/VolGroup00-LogVol00

 32661312 8416432 22558968 28% /

/dev/sda1 101086 10111 85756 11% /boot

/dev/shm 517732 0 517732 0% /dev/shm

[root@pu]#df –h

Filesystem Size Used Avail Use% Mounted on

/dev/mapper/VolGroup00-LogVol00

 32G 8.1G 22G 28% /

/dev/sda1 99M 9.9M 84M 11% /boot

/dev/shm  506M 0 506M 0% /dev/shm

du: مخفف display usage  هست . و لیستی از فایل های موجود در دایرکتوری که هستیم همراه با حجمی که اشغال کردن به ما میده .

find : برای جستجو در بین فایل ها و برنامه ها از این دستور استفاده میشه یه شکل پرکاربرد از اون

find / -name appname  هست بجای  appname نام فایل یا برنامه ای که می خواین جستجو کنین بنویسین و به جای /  مسیری که می خواین جستجو اونجا انجام بگیره واضحه که با وارد کردن /  توی کل فایل سیستم شما به دنباله فایل یا برنامه می گرده .

[root@pu]# find / -name squid

/usr/sbin/squid

/usr/libexec/webmin/squid

/usr/libexec/webmin/caldera/squid

/usr/libexec/webmin/mscstyle3/squid

/usr/share/squid

/usr/lib/squid

ifconfig : دستوری برای پیکربندی و چک کردن کارت شبکه

به کاربردن این دستور به تنهایی جزئیاتی از تمامی کارت های شبکه که قبلا پیکربندی شده نشون میده . این دستور را ان شاءالله کامل توی پستای بعدی بررسی میکنم.

[root@pu]# ifconfig

eth0 Link encap:Ethernet HWaddr 00:20:ED:85:84:2B

 inet addr:217.219.30.3 Bcast:217.219.30.63 Mask:255.255.255.192

 inet6 addr: fe80::220:edff:fe85:842b/64 Scope:Link

 UP BROADCAST RUNNING MULTICAST MTU:1500 Metric:1

 RX packets:9472280 errors:0 dropped:0 overruns:0 frame:0

 TX packets:16607448 errors:0 dropped:0 overruns:0 carrier:0

  collisions:0 txqueuelen:1000

 RX bytes:4252870259 (3.9 GiB) TX bytes:962108489 (917.5 MiB)

lo Link encap:Local Loopback

 inet addr:127.0.0.1 Mask:255.0.0.0

 inet6 addr: ::1/128 Scope:Host

 UP LOOPBACK RUNNING MTU:16436 Metric:1

 RX packets:19676 errors:0 dropped:0 overruns:0 frame:0

 TX packets:19676 errors:0 dropped:0 overruns:0 carrier:0

 collisions:0 txqueuelen:0

 RX bytes:4294491 (4.0 MiB) TX bytes:4294491 (4.0 MiB)

init : به شما اجازه عوض کردن runlevel ها را میده . کلا 6 تا runlevel  تو لینوکس داریم

0  -  که halt  مشهوره   اگر وارد این runlevel بشید سیستم خاموش میشه

 - 1  یا حالت تک کاربره

2  - حالت چند کاربره بدون پشتیبانی از NFS  ( اگر شبکه ندارین در واقع runlevel  شماره 2 و 3 یکی هستند.)

3  - حالت چند کاربره ی کامل

4  - این runlevel  استفاده نشده (unused)

 - 5 در این  runlevel که نامش X11  هست محیط گرافیکی لینوکس اجرا میشه .

 - 6  یا reboot  که همونطور که از اسمش پیدا است اجرای آن مساوی ریستارت کردن سیستم هست

شاید تا حالا براتون اتفاق افتاده باشه که لینوکس را با محیط گرافیکی نصب کردین ولی به علت نشناختن کارت گرافیک وارد محیط متنی یا همون runlevel  شماره 3 شده باشید . با دستور init 5  می تونید وارد محیط گرافیکی بشید .البته اگر می خواین هر بار که وارد میشین برای ورود به محیط گرافیکی نخواد دستور init 5  را بزنید فایل inittab  را در دایرکتوری /etc  به صورت زیر ویرایش کنید :

Id:5:initdefault:

Joe / nano  : دو تا ویرایشگر متن متداول هستن که کار باهاشون مثله اب خوردنه . البته مسلما نمی تونن جای vi را بگیرن .

netstat : گزارشی از ارتباط ها ) connections) و سوکت ها زا نمایش میده .

اگر فقط یه سرور وب را اداره می کنید 10 خط لول این توضیحات کافیه پس بهتره ازدستور netstat | head  استفاده کنید .

یه شکل پر کاربرد دیگه از این دستور netstat –r  هست که لیستی از ادرس آی پی های مسیر یابی شده در شبکه را نمایش میده .

[root@pu]# netstat -r

Kernel IP routing table

Destination Gateway Genmask Flags MSS Window irtt Iface

217.219.30.0 * 255.255.255.192 U 0 0 0 eth0

169.254.0.0 *  255.255.0.0 U 0 0 0 eth0

default 217.219.30.1 0.0.0.0 UG 0 0 0 eth0

nslookup  : برای چک کردن نا دامنه و آدرس آی پی سرور استفاده میشه

معمولا هنگام تنظیمات کلاینت ها نیاز به داشتن اطلاعاتی درباره سرور ها ازجمله آدرس ای پی dns server  داریم که میتونیم با این دستور این اطلاعات را بدست بیاریم

[root@pu]# nslookup www.yahoo.com

Server: 217.218.127.104

Address: 217.218.127.104#53

Non-authoritative answer:

www.yahoo.com canonical name = www.yahoo-ht2.akadns.net.

Name: www.yahoo-ht2.akadns.net

Address: 69.147.114.210.

ping  : برای چک کردن ارتباط شبکه بین 2 نود هست که بسته ای تستی را به نود هدف ارسال میکنه و بسته به جواب، توضیحاتی مبنا بر چگونگی ارتباط نشون میده .

[root@pu]# ping www.yahoo.com

PING rc.yahoo.akadns.net (66.94.234.13) 56(84) bytes of data.

From 217.219.30.1: icmp_seq=0 Redirect Host(New nexthop: 217.219.30.2)

From 217.219.30.1: icmp_seq=1 Redirect Host(New nexthop: 217.219.30.2)

From 217.219.30.1: icmp_seq=2 Redirect Host(New nexthop: 217.219.30.2)

From 217.219.30.1: icmp_seq=3 Redirect Host(New nexthop: 217.219.30.2)

From 217.219.30.1: icmp_seq=4 Redirect Host(New nexthop: 217.219.30.2)

--- rc.yahoo.akadns.net ping statistics ---

5 packets transmitted, 0 received, 100% packet loss, time 4003ms

ps  : با این دستور میشه تمام پراسس های در حال اجرا را دید و در صورت لزوم اونا رو متوقف یا به اصطلاح kill  کرد .

اگر می خواین این لیستو مرتب و صفحه به صفحه ببینید از دستور ps –A | more  استفاده کنید .

route : این دستور وقتی به تنهایی به کار میره جدول های مسیر یابی را نشان میده و میشه گفت دقیقا کار netstat –r  را انجام میده .

shred  : آهان من شخصا با این دستور خیلی حال میکنم . کارش حذف فایل با امنیت بالا است. با امنیت بالا یعنی دیگه قابل بازیابی نیست . در واقع بد از حذف روی ان overwrite  می کنه که دیگه قابل بازیابی نباشه . یادش بخیر به یاد فرمانه zap  در فاکس پرو مییفتم .

sudo  : مخفف super-user do  هست . معمولا بخاطر امنیت مخصوصا در دسترسی از راه دور به سرور با کابر ریشه وارد نمیشن . حالا اگر بخوایم به دستور را که فقط root  اجازه اجرای آنرا داره اجرا کنیم می تونیم از این دستور استفاده کنیم .

[root@pu]#sudo cd /root

 top  : جزئیات سیستم که مربوط به پراسس های در حال اجرا هستن را به تمایش میزاره .اطلاعات مفیدی از جمله تعداد کاربرانی که در حال حاضر در سیستم هستن ، میزان حافظه در حال استفاده ، درصد اشغال سی پی یو و پراسس های در حال اجرا .

traceroute : یه فرمان بسیار مفید برای یافتن مسیر بین ود تا نود در شبکه . معمولا در عیب یابی شبکه از این دستور استفاده میشه . مثلا فرض کنید شما به سرور دسترسی ندارید در صورتی که بقیه دارن . با این دستور میشه فهمید مشکل از کجاس.

w در واقع مشتقی از فرمان who  هست که کاربرانی که درسیستم login هستند و پراسس هایی را که اجرا میکنن نمایش میده .اگر می خواین لیست کوتاهتری را مشاهده کنید از دستور w –s  استفاده کنید .

[root@pu]# w

16:09:23 up 2 days, 11:59, 2 users, load average: 0.00, 0.02, 0.03

USER TTY FROM LOGIN@ IDLE JCPU PCPU WHAT

amini pts/0 82.208.161.213 12:07 1:03m 0.03s 0.00s ./scan -c

root pts/1 217.219.30.50 15:55 0.00s 0.04s 0.00s w